Układ sprężonego powietrza może składać się z różnych elementów i urządzeń, które są integralnymi częściami systemu zapewniającego sprężone powietrze dla różnych zastosowań przemysłowych czy komercyjnych. Z jakich maszyn, urządzeń i innych elementów może składać się układ sprężonego powietrza?
Układ sprężonego powietrza może różnić się budową oraz urządzeniami, które wchodzą w jego skład. Niemniej jednak zawsze występuje w nim sprężarka powietrza. W ramach systemu sprężonego powietrza mogą funkcjonować również zbiornik ciśnieniowy, system uzdatniania sprężonego powietrza, zarządzania kondensatem, instalacja rozprowadzająca medium robocze oraz narzędzia pneumatyczne zasilane sprężonym powietrzem.
Sprężarka powietrza — podstawowy element układu
Kompresor jest głównym urządzeniem w układzie, które odpowiedzialne jest za sprężanie powietrza. Istnieje wiele różnych rodzajów sprężarek, takich jak sprężarki tłokowe, śrubowe czy odśrodkowe, które mogą być stosowane w zależności od wymagań i zastosowań. Dostępne są również sprężarki olejowe i bezolejowe. Kompresory bezolejowe zapewniają medium robocze wolne od zanieczyszczeń olejowych, co istotne jest w zastosowaniach wymagających sprężonego powietrza o klasie czystości “0”. W zależności od zapotrzebowania na medium robocze układu można wybrać kompresory o stałej i zmiennej prędkości obrotowej, które zapewniają stałą lub zmienną wydajność.
Zbiornik ciśnieniowy
Zbiornik ciśnieniowy służy do magazynowania sprężonego powietrza. Pomaga zapewnić równomierne dostarczanie powietrza do odbiorników oraz zmniejszyć obciążenie sprężarek poprzez przechowywanie pewnej ilości powietrza w gotowości do użycia. Zbiornik ciśnieniowy niweluje także pulsację sprężonego powietrza, co jest szczególnie istotne w przypadku stosowania kompresorów tłokowych.
Układ uzdatniania sprężonego powietrza
Oczyszczanie sprężonego medium z zanieczyszczeń jest jednym z najważniejszych działań podczas wytwarzania sprężonego powietrza. Pozwala na eliminację nadmiaru wilgoci oraz usunięcie zanieczyszczeń olejowych i zanieczyszczeń stałych z medium roboczego. Uzdatnianie sprężonego powietrza przyczynia się do jakości medium roboczego, wydłuża żywotność wszystkich elementów układu sprężonego powietrza i minimalizuje ryzyko awarii czy wycieków.
W ramach systemu uzdatniania sprężonego powietrza dla eliminacji wilgoci z medium stosuje się separatory cyklonowe i osuszacze sprężonego powietrza, w tym osuszacze chłodnicze i adsorpcyjne. Podstawowym urządzeniem odpowiedzialnym za osuszenie sprężonego powietrza jest separator cyklonowy. Zapewnia on usunięcie do 99% wilgoci z medium roboczego. Jeśli zależy Ci na jeszcze bardziej osuszonym powietrzu, musisz zastosować odpowiedni osuszacz. Najbardziej wydajne, ale i najdroższe, są osuszacze adsorpcyjne, które pozwalają uzyskać efekt sprężonego powietrza klasy “0”.
Eliminacja zanieczyszczeń stałych i olejowych realizowana jest wraz z osuszaniem sprężonego powietrza. Jednak dla większej czystości medium roboczego stosuje się różnorodne filtry powietrza, które eliminują zanieczyszczenia mogące wpływać na jakość produktu końcowego lub na prawidłową pracę narzędzi pneumatycznych zasilanych sprężonym powietrzem. W układach sprężonego powietrza stosuje się te filtry eliminujące zapachy czy zanieczyszczenia mikrobiologiczne.
Układ zarządzania kondensatem
Sprężone powietrze jest pierwotnie medium o wysokim nasyceniu wilgocią. Pochodną procesu sprężania oraz uzdatniania medium jest kondensat wodny (w przypadku kompresorów bezolejowych) lub wodno-olejowy (w przypadku sprężarek olejowych), który jest usuwany z układu. W przypadku kompresorów olejowych ważne jest zastosowanie separatora wodno-olejowego, który oddzieli od mieszaniny większość wody, co zminimalizuje konieczność specjalistycznej utylizacji tej trującej dla środowiska substancji. W przypadku sprężarek bezolejowych kondensat może być oddawany bezpośrednio do kanalizacji.
Instalacja sprężonego powietrza
Instalację sprężonego powietrza tworzą rury i przewody, które są używane do transportu sprężonego powietrza między poszczególnymi elementami systemu oraz do dostarczania powietrza do urządzeń i narzędzi pneumatycznych.
Regulatory ciśnienia
Ważną rolę w układzie sprężonego powietrza pełnią regulatory ciśnienia. Urządzenia te są używane do kontroli i regulacji ciśnienia powietrza w systemie. Pozwalają one na utrzymanie stałego ciśnienia w zależności od wymagań poszczególnych urządzeń i procesów.
Elementy sterujące i zabezpieczenia
W nowoczesnych układach sprężonego powietrza ważną rolę pełnią sterowniki i elementy zabezpieczające. W układzie mogą być stosowane różnego rodzaju elementy sterujące, zawory, manometry, czujniki, przekaźniki, jak również zabezpieczenia, takie jak zawory bezpieczeństwa, które zapewniają bezpieczne i stabilne działanie systemu. Ułatwiają one optymalizację działania systemu oraz zapewniają bezpieczeństwo jego użytkowania.
Urządzenia pneumatyczne
Ostatnim elementem układu sprężonego powietrza są urządzenia pneumatyczne, które są zasilane sprężonym medium. Mogą to być m.in. narzędzia pneumatyczne, zawory, klucze pneumatyczne, pistolety do malowania, które wykorzystują sprężone powietrze do różnych zastosowań, takich jak napędzanie, sterowanie, malowanie, czy podnoszenie i przenoszenie.
To tylko kilka przykładów elementów, które mogą być częścią układu sprężonego powietrza. Rzeczywisty skład układu będzie zależał od specyfiki zastosowania, wymagań użytkownika oraz rodzaju sprężarek i urządzeń wykorzystywanych w danym procesie.
